မိမိသည္ နုိင္ငံေရး ဘုန္းၾကီးမဟုတ္ပါ။ နုိင္ငံေရးပုိစ့္မ်ားလည္း မေရးပါ။ သုိ႔ေသာ္ ေရးခ်ိန္တန္လာေသာေၾကာင့္ ေရးလုိက္ပါသည္။
အမရပူရ မဟာဂႏၶာရုံဆရာေတာ္ အရွင္ဇနကာဘိဝံသ
သံဃာေတာ္မ်ားအတြက္ ပရိယတၱိသာသနာႏွင့္ဆုိင္ေသာ က်မ္းစာအားလုံး ေရးသားေတာ္မူခဲ့သည္။ သုတၱန္ဘာသာဋီကာ တစ္အုပ္သာ ေရးဖုိ႔က်န္ခဲ့သည္။ ရုပ္ပုံ ရွင္က်င့္ဝတ္မွစ၍ အေျချပဳသဒၵါ နာမ္ဂုိဏ္းစဥ္ အာခ်ာတ္ဂုိဏ္းစဥ္မွသည္ အဆင္ျမင့္မားလြန္းေသာစာေပမ်ား သံဃာထုအားလုံး အသုံးျပဳၾကရသည္။ လူမ်ားအတြက္ ရတနာဂုဏ္ရည္ ကုိယ္က်င့္အဘိဓမၼာမွသည္ အဆင့္ျမင့္ ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္နုိင္သည့္အထိ က်မ္းစာေပါင္းမ်ားစြာ ေရးသားေတာ္မူခဲ့သည္။ သာသနာေတာ္ဝယ္ ေနလုိလလုိ ထြန္းေတာက္ေတာ္မူခဲ့၍ ၂၁ရာစု ဗုဒၶေဃာသဟုပင္ နာမည္တြင္ခဲ့ နာမည္တြင္ေနဆဲျဖစ္ေသာ ဆရာေတာ္ျဖစ္ပါသည္။
တိပိဋကဆရာေတာ္ အရွင္သုမဂၤလာလကၤာရ
အမရပူရ မဟာဂႏၶာရုံဆရာေတာ္၏ တပည့္အရင္းတစ္ပါး ျဖစ္ေတာ္မူသည္။ သက္ေတာ္ ၂၇ သိကၡာဝါေတာ္ ၇ဝါမ်ွျဖင့္ တိပိဋကဓရျဖစ္ေတာ္မူခဲ့၍ တိပိဋကဓရ ျဖစ္သည့္ႏွစ္တြင္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ ကမၻာေအး မဟာဂႏၶာရုံ ေက်ာင္းတုိက္ကုိ တည္ေထာင္ေတာ္မူသည္။ တစ္ၾကိမ္ပုိ႔ခ်လ်ွင္ တစ္နာရီခြဲျဖင့္ တစ္ေန႔လ်ွင္ စာဝါ ၇ဝါ၊ ၈ဝါမွ် ပုိ႔ခ်ေတာ္မူခဲ့သည္။ မႏၱေလးျမိဳ႕တြင္ သံဃာေတာ္မ်ားကုိ စစ္တပ္မွ ပစ္ခတ္၍ မႏၱေလးသံဃာထုမွ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီးေစာေမာင္ဦးေဆာင္ေသာ နဝတအစုိးရအား သပိတ္ေမွာက္ သံဃာကံျပဳေတာ္မူၾကသည္။ သာသနာအတြက္ အသက္စြန္႔လွဴထားေတာ္မူေသာ တိပိဋကဓရဆရာေတာ္သည္ သပိတ္ေမွာက္ ကံေဆာင္ေသာသတင္းကုိ ၾကားေသာအခါ မိမိတပည့္မ်ားအား ၾသဝါဒေပးေတာ္မူသည္။ သံဃာဆုိတာ ညီညြတ္ရသည္။ သံဃာအဆက္ဆက္ ညီညြတ္ခဲ့၍ ယေန႔တုိင္ေအာင္ သာသနာေတာ္တည္ေနျခင္း ျဖစ္သည္။ မႏၱေလးသံဃာက အစုိးရကုိ သပိတ္ေမွာက္ ကံေဆာင္၍ ရန္ကုန္သံဃာက သပိတ္မေမွာက္ခဲ့ေသာ္ သံဃာညီညြတ္ေရး ပ်က္ျပားလိမ့္မည္။ သံဃာညီညြတ္ေရးကုိ ေရွးရႈ၍ သာသနာအတြက္ တာဝန္ေက်ရမည္ဟု မိန္႔ေတာ္မူသည္။အင္းစိန္ရြာမတုိက္အုပ္ဆရာေတာ္၊ ေရႊဘုန္းပြင့္ဆရာေတာ္၊ ေက်ာက္ကုန္းေမဒိနီဆရာေတာ္ ၊စေသာ ထင္ရွားေသာ ဆရာေတာ္မ်ားကုိ ပင့္ဖိတ္၍ ဆရာေတာ္ကဥကၠ႒၊ အင္းစိန္ရြာမတုိက္အုပ္ဆရာေတာ္ကအတြင္းေရးမွဴး၊ တာဝန္ယူကာ စစ္အစုိးရအား သပိတ္ေမွာက္ကံျပဳေၾကာင္း လက္မွတ္ေရးထုိးေပးပုိ႔ခဲ့သည္။
တပည့္စာခ်ဘုန္းေတာ္ၾကီးမ်ားကုိ ေစလႊတ္၍ ၆ထပ္ၾကီးဘုရားတြင္ အစုိးရအား သပိတ္ေမွာက္ကံ ျပဳေစေတာ္မူသည္။ဒီသံဃာသပိတ္ေမွာက္လ်ွင္ ကုိးကြယ္စရာ သံဃာမ်ားစြာရွိသည္ဟု သေဘာထားေသာ စစ္အစုိးရသည္ ထုိသုိ႔ သပိတ္ေမွာက္ကံျပဳခံသည္ကုိ အစပုိင္းတြင္ မမႈခဲ့ပါ။ နုိင္ငံေတာ္လမ္းဖြင့္ပြဲစေသာ ပြဲလမ္းမ်ားတြင္ သံဃာမ်ားကုိ ပင့္သည္။ မက္ေမာေလာက္ေအာင္ TVေအာက္စက္မွအစ လွဴသည္။ သုိ႔ေသာ္ ငယ္ျဖဴသံဃာမ်ား ၾကြေရာက္ေတာ္မမူၾက။ အစုိးရျပဳလုပ္ေသာ သံဃာအခမ္းအနားမ်ားတြင္ သံဃာ့ထုိင္ခုံေနရာမ်ားစြာ လြပ္လပ္ေနၾကသည္။ ထုိ႔ထက္ဆုိးသည္ကား စစ္တပ္မိသားစုဝင္မ်ား ကြယ္လြန္ေသာ္ အသုဘသုိ႔ ၾကြေရာက္ခါ ေရစက္ခ် သရဏဂုံတင္ေပးမည့္ သံဃာေတာ္မရွိ၊ ျဖစ္ရသည္။ မိမိတုိ႔ တိပိဋကမဟာဂႏၶာရုံေက်ာင္းသည္ ေခ်ာ္တြင္းကုန္း ကပစ ၁၀၆စစ္တပ္ႏွင့္နီး၍ ထုိသတင္းမ်ားကုိ သိခဲ့ရသည္။ မိသားစုဝင္ေသလုိ႔မွ အသုဘေရစက္ခ် သရဏဂုံ တင္ေပးမည့္ ဘုန္းၾကီးမရွိေသာ္ မ်က္ရည္က်ၾကရေသာ ေအာက္ေျခစစ္တပ္ မိသားစုႏွင့္ အထက္အရာရွိမ်ားမွတဆင့္ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္မ်ား ျပႆနာတက္ရေတာ့မည့္ အေျခအေနတြင္ နဝတအစုိးရမွ အမိန္႔ထုတ္သည္။ သပိတ္လွန္မေပးလ်ွင္ ျပင္းထန္စြာ အေရးယူမည္ဟု ဆရာေတာ့္ထံ စာပုိ႔သည္။ ျမန္မာ့အသံမွ တစ္နာရီျခား တစ္ခါ ထုိအမိန္႔ကုိ အသံလႊင့္သည္။ အမိန္႔ေၾကျငာစာ ထုတ္လႊင့္ျပီးခ်ိန္အတြင္း စစ္ခ်ီေတးမ်ား အဆက္မျပတ္ ထုတ္လႊင့္ခဲ့သည္။
ဆရာေတာ္က သပိတ္လွန္လက္မွတ္ ထုိးမေပးလုိေသာ္လည္း အစုိးရအေၾကာင္းကုိ သိေတာ္မူေသာ ဆရာေတ္၏ဆရာ မႏၱေလးမဟာဝိသုဒၶါရုံတုိက္ သံေတာ္ဆင့္ ဆရာေတာ္မွ ေဖ်ာင္းဖ်ေျပာဆုိ လက္မွတ္ေရးထုိးေစေတာ္မူသည္။ ဆရာ့စကားကုိ မပယ္ရွားလုိ၍ သပိတ္လွန္ေၾကာင္း လက္မွတ္ထုိးေပးခဲ့သည္။ ထုိညက မွတ္မွတ္ရရ မုိးၾကိဳး(၁၂) ၾကိမ္ေက်ာ္မွ် ပစ္သံၾကားရသည္။ နဝတအစုိးရ သတ္မွတ္ခ်ိန္ အတုိင္မီ သပိတ္လွန္လက္မွတ္ ထုိးေပးခဲ့ေသာ္လည္း စစ္အစုိးရမွ အာဃာတတရားၾကီးမားစြာျဖင့္ လက္မွတ္ထုိးျပီး ေနာက္တစ္ေန႔ သံဃာေတာ္မ်ား ဆြမ္းခံၾကြေတာ္မူၾကခ်ိန္ ဆရာေတာ္အား ဖမ္းေခၚသြားၾကသည္။ ဆရာေတာ္ ဘယ္ဆီဘယ္ဝယ္သုိ႔ ေရာက္သည္ဟု သတင္းမၾကား တစ္လေလာက္ၾကာမွ ျမစ္ၾကီးနားေထာင္သုိ႔ ပုိ႔ေဆာင္ခံရေၾကာင္း သိၾကရသည္။
ျမစ္ၾကီးနားေထာင္မပုိ႔ခင္ စစ္ခုံရုံးသုိ႔ပုိ႔သည္။ ဆရာေတာ္အား စစ္ေဆးမည့္ ဗုိလ္မွဴးၾကီးအား အျခားဗုိလ္မွဴးတစ္ဦးမွ မင္းစစ္ေဆးရမည့္သူက တျခားသူမဟုတ္ဘူး။
တိပိဋကဆရာေတာ္ျဖစ္သည္ဟု ေျပာဆုိျပီး စာေရးဆရာ ကုသလဗုဒၶိ(ေကာင္းၾကြယ္) ေရးသားေသာ တိပိဋကဆရာေတာ္ၾကီးငါးပါး စာအုပ္ကုိေပးခဲ့သည္။ ထုိစစ္ေဆးရန္ တာဝန္က် ဗုိလ္မွဴးၾကီးလည္း ထုိတာဝန္ကုိ ေရွာင္လႊဲခဲ့သည္။ ထုိေခတ္ ထုိအခါကသတင္းစာမ်ားတြင္ ဘယ္ရဟန္းသည္ ဘယ္ေနရာမွာ အရက္မူးေနသည္။ ဘယ္မိန္းကေလးကုိ ဆြဲလားရမ္းလားလုပ္သည္ဟု သတင္းစာမ်ားတြင္ ဓာတ္ပုံမ်ားျဖင့္ သတင္းမ်ားစြာ လႊင့္ခဲ့သည္။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီးေစာေမာင္ ျမစ္ၾကီးနားသုိ႔ ခရီးစဥ္ထြက္ေသာအခါ တိပိဋကဆရာေတာ္ျဖစ္လ်ွက္ နုိင္ငံေရးလုပ္ေသာ ဘုန္းၾကီးမ်ားလည္းရွိဟု သတင္းစာတြင္ ၈ Point စာလုံးမဲၾကီးမ်ားျဖင့္ ေရးသားခဲ့သည္ကုိ သတိထား သတိရသူမ်ား ရွာေဖြၾကပါကုန္။ တိပိဋကဆရာေတာ္သည္ သံဃာညီညြတ္ေရးႏွင့္ သာသနာ့အေရးကုိသာ ၾကည့္၍ နဝတအစုိးရအား သပိတ္ေမွာက္ျပဳခဲ့ျခင္းသာျဖစ္သည္။ နုိင္ငံေရးလုပ္ေသာ ဘုန္းၾကီးလည္းမဟုတ္ပါ။
၂၀၀၇ စက္တင္ဘာတြင္ လမ္းေပၚထြက္၍ ေမတၱာပုိ႔ၾကေသာ သံဃာေတာ္မ်ားမွာ အစုိးရမွ ယာယီသကၤန္းပတ္ေပးေသာ အတုအေယာင္မ်ားမွလြဲ၍ သံဃာေတာ္အစစ္အမွန္မ်ားသည္ ျဖစ္သည္။ ယာယီအတုအေယာင္မ်ားသည္လည္း မိဘေဆြမ်ဳိး အသက္စည္းစိမ္အုိးအိမ္ကုိ ေၾကာက္လန္႔၍သာ လုပ္ၾကရသည္ဟု ယူဆမိသည္။
သီလၾကီးေလးပါး လုံျခဳံလ်ွင္
သီလၾကီးေလးပါးလုံျခဳံလ်ွင္ သံဃာစစ္ သံဃာမွန္သာျဖစ္သည္။ သံဃာဟူသည္ ဘယ္ေခတ္ ဘယ္အခါကမွ အတုအေယာင္မရွိခဲ့ပါေပ။ သံဃာေတာ္အဆက္ဆက္သည္ ဒကာ ဒကာမတုိ႔အေပၚဝယ္ တာဝန္ေက်ခဲ့ၾကသည္ခ်ည္းျဖစ္သည္။ ကုိယ္တုိင္ပရိယတ္ ပဋိပတ္ သာသနာ့တာဝန္မ်ား ေက်ပြန္ေတာ္မူၾကရုံသာမက ဒကာ ဒကာမတုိ႔အား သံသရာဝယ္ အထက္တန္းဘဝမ်ားသုိ႔ တုိင္ေအာင္ တဆင့္တက္၍ နိဗၺာန္တုိင္ေအာင္ ပုိ႔ေဆာင္ေပးေတာ္မူၾကသည္။ သတၱိဗ်တၱိရွိ၍ ထက္ျမက္ေသာ အတုိက္အခံလုပ္သည္ဟု အစုိးရမွယူဆေသာ သံဃာမ်ားမွာ အေၾကာင္းတစ္မ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ မိႏွိပ္၍ လူဝတ္လဲ ခံခဲ့ရသည္ခ်ည္းျဖစ္သည္။ ဟုိးယခင္ ေခတ္အခါက သာသနာေတာ္သန္႔ရွင္းေရး အမည္တပ္လ်ွက္ ထူးၾကီးဆရာေတာ္၊ ဦးစံတင့္၊ စတုနိကာယေကာဝိဒစေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ား လူဝတ္လဲခံရသည္ကုိ ၾကည့္လ်ွင္ သိနုိင္ေပသည္။ နုိင္ငံေတာ္ သံဃာ့မဟာနာယက ဆရာေတာ္ၾကီးမ်ားသည္လည္း ထုိအေၾကာင္းကုိ သိ၍ ထုိသုိ႔ျပဳလုပ္ခံခဲ့ရလ်ွင္ သက္ေတာ္ရြယ္ေတာ္ႏွင့္ မိမိတုိ႔ကုိယ္က်င့္သိကၡာကုိ ငဲ့ကြက္ေတာ္မူၾကရ ေသာေၾကာင့္ ေရငုံႏႈတ္ပိတ္သာ ေနေတာ္မူၾကရကုန္သည္။ ယခုအခါ သံဃာတု သံဃာေယာင္ဟူေသာ စကားလုံးမ်ား က်ယ္ေလာင္စြာ သုံလာၾကသည္။ ျမန္မာနုိင္ငံေတာ္ဝယ္ သံဃာဦးေရ အရမ္းမ်ားေနသည္။ သံဃာအတြက္ ေခါင္းခဲရ၍ ေနာင္တခ်ိန္ သာသနာေတာ္သန္႔ရွင္းေရး အမည္ေပးကာ ႏွိပ္ကြက္ဖုိ႔ အစပ်ဳိးျခင္းလားဟု ထင္မိပါသည္။
အထူးသတိေပးခ်က္
သံဃာေတာ္မ်ားညီညြတ္ေတာ္မူၾကသည္မွာ ဘုရားရွင္၏ ဝိနည္းဥပေဒေတာ္ ပယ္ႏႈတ္စရာ ျပင္ဆင္စရာ ရွိသည္ဟု ေျပာစရာမလုိေလာက္ေအာင္ ဥပေဒတိက်မွန္ကန္ခဲ့၍ ျဖစ္သည္။ အကယ္၍မ်ား ျမန္မာနုိင္ငံသည္ မွန္ကန္၍ အမ်ားလက္ခံေသာ စစ္မွန္ေသာဥပေဒေပၚေပါက္လာပါက စီးပြားေရး ခုိင္မာဖြံ႔ျဖိဳးလာေပမည္။ ထုိအခါ သာသနာေဘာင္ဝယ္ အေခ်ာင္ေနသည္ဟု ယူဆသူတုိ႔က ယူဆေနၾကေသာ သံဃာေတာ္မ်ားလည္း ယခုေလာက္ မ်ားေတာ့မည္မဟုတ္ပါ။ ဥပေဒမွန္ကန္ဖုိ႔ႏွင့္ နုိင္ငံေတာ္ ဖြံ႕ျဖိဳးတုိးတက္ဖုိ႔သာ လုိေပသည္။ တာဝန္ကုိယ္စီေက်ပြန္ၾကဖုိ႔ အေရးၾကီးသည္။ ဘုရားေလာင္း ဆဒၵန္ဆင္မင္းသည္ ေသာနုတၳိဳမုဆုိးအား အေသသတ္နုိင္ပါေသာ္လည္း မုဆိုးျခဳံထားေသာ သကၤန္းကုိ ျမင္ရေသာအခါ ဘုရား ပေစၥကဗုဒၶါတုိ႔၏ အသုံးအေဆာင္ကုိ ငါ့အားလာျပေပသည္။ ဒီလုိအဝတ္မ်ဳိး ဘဝသံသရာတြင္ ေတြ႕ၾကဳံရဖုိ႔ အလြန္ခဲယဥ္းသည္။ ငါသည္လည္း ပါရမီျဖည့္ေနေသာ ေယာက်္ားေကာင္း ေယာက်္ားျမတ္ျဖစ္သည္။ သူ႔အသက္ကုိ မေသေစေကာင္းဟုသာ ၾကည္စြာလႊတ္ေပးရုံမက ဆင္စြယ္တစ္စုံ၊ မုဆုိးအတြက္ ၇ရက္အတြင္း ျပည္ေတာ္ျပန္ေရာက္ေစရန္ ပရိတ္အရံအတားမ်ားျဖင့္ ခ်ီးေျမွာက္ေတာ္မူခဲ့သည္။
ၾသကာသပင္ ေျဖာင့္ေအာင္မရေသာ တခ်ဳိ႕ေသာ လူတန္းစားမ်ားသည္ သာသနာေတာ္၏ ဂုဏ္ေက်းဇးူ သံဃာေတာ္တုိ႔၏ ဂုဏ္ေက်းဇူးဆုိသည္ကုိ သိဖုိ႔ အင္မတန္မွ ခက္ခဲေလသည္။ မိမိဘဝကုိ မိမိမတူးျဖိဳမွီ အသိေနာက္မက်ေသးခင္ မျပစ္မွားသင့္ေသာသူမ်ားအား မျပစ္မွားမိေစဖုိ႔ ေစတနာျဖင့္ ေရးသားရပါသည္။ သာသနာေတာ္အတြက္ အႏၱရာယ္က်ေရာက္မည့္ အခါတုိင္း သံဃာေတာ္သည္ ေၾကာင့္ၾကမဲ့ ေနေတာ္မမူၾကပါေပ။မိမိေရးသားေသာစာသည္ မည္သည့္ပုဂၢိဳလ္၊ အဖြဲ႔အစည္းကုိမ်ွ ရည္ရြယ္၍ ေရးသားသည္မဟုတ္ပါ။ နုိင္ငံေရးဆုိသည္ကုိလည္း စိတ္မဝင္စား၊ မပ်က္စီးသင့္ေသာသူမ်ား ဘဝသံသရာ မပ်က္စီးေစဖုိ႔၊ သံဃာဂုိဏ္းမသင့္ေစဖုိ႔ မိမိကုိယ္ကုိယ္ မိမိျပန္လည္၍ တူးျဖိဳဖ်က္ဆီးသူမ်ား မျဖစ္ေစဖုိ႔ သာသနာအရွည္ခံ့၍ တည္တံ့ေစဖုိ႔သာ ရည္ရြယ္ပါသည္။ ဤသစၥာစကား မွန္ကန္ပါက အမိျမန္မာျပည္ ေအးခ်မ္းသာယာ၍ သာသနာေတာ္သည္ ေနလုိလလုိ ထြန္းလင္းေတာက္ပပါေစသတည္း။ အျမဲတမ္း ေဘးမသင့္ဘဲ ေအးခ်မ္းသာယာ သံသရာဝယ္ ခ်မ္းသာေပ်ာ္ရႊင္စြာ ဘဝခရီးကုိ ျဖတ္ နိဗၺာန္အထိတက္လွမ္း နုိင္ၾကပါေစ။ (ဘဒၵႏၱတိကၡဥာဏာလကၤာရ)
ဆရာေတာ္ၾကီး ပ်ံလြန္ေတာ္မူတဲ့ အခ်ိန္မွာ ဦးခင္ညြန္႔ အက်ယ္ခ်ဳပ္ဘဝနဲ႔ သြားကန္ေတာ့သည္ဟု သိရသည္။ သုိ႔ေသာ္ အခ်ိန္ေႏွာင္းခဲ့ျပီ။
ဆရာေတာ္ ဘဒၵႏၱတိကၡဥာဏာလကၤာရ၏ သံဃာ့ဂုိဏ္းမသင့္ေစဖုိ႔ ေဆာင္းပါးအား မူရင္းအတုိင္း မ်ွေဝသည္။
အရွင္ဝိမလဝံသ(နာလႏၵာတကၠသုိလ္)